Jak rozpoznać przedszkole przyjazne dzieciom? 4 zasady dla rodziców

Nie ma chyba rodzica, który w pewnym momencie nie zadałby sobie tego pytania. Oto nadchodzi moment, gdy w wychowaniu naszego dziecka będą uczestniczyć zupełnie nowe i obce osoby. Czy zawsze będą miały na uwadze dobro dziecka? Czy ono będzie dobrze się czuło z nauczycielami i w grupie innych dzieci? Warto poznać kilka kierunków, które pomogą nam dokonać najlepszego wyboru. Czyli takiego, który wesprze nasze dziecko w tym zupełnie nowym rozdziale jego życia.

Dlaczego wybór odpowiedniego przedszkola jest tak ważny?

Przede wszystkim należy pamiętać, że to nie edukacja szkolna czy akademicka jest kluczowa dla rozwoju osiągnięć ucznia. Okazuje się, że niezwykle ważne jest to, co dzieje się do momentu rozpoczęcia nauki w pierwszej klasie. Okres do szóstego roku życia jest dla rozwoju człowieka najważniejszy – mózg jest wtedy maksymalnie plastyczny. Dlatego warto poświęcić przedszkolakom jak najwięcej uwagi.

Nieprawdziwe jest twierdzenie, że dzieci w przedszkolu zajmują się głównie zabawą i leżakowaniem. One uczą się zachowań społecznych i edukują poprzez zabawę – a to jest duża różnica. W tym czasie rozwijają się zarówno pod względem psychologicznym, emocjonalnym, społecznym, jak i poznają świat poprzez dopasowaną do ich wieku edukację. Wsparcie rozwoju dziecka szczególnie w tym okresie jest zatem kluczowe.

Co więcej, według badaczy, radość z bycia w przedszkolu jest jedną ze składowych przyszłych osiągnięć akademickich (Ladd, 2000). Nielubienie zadań – czy to na etapie przedszkolnym, wczesnoszkolnym czy późniejszym – często wynika z nadmiernego nacisku na aktywność – i może prowadzić do wypalenia na kolejnych etapach edukacji.

To już kilka mocnych argumentów. Ale ostateczną gwarancją dobrego wyboru będzie nastawienie Twojego dziecka do placówki.
Czy:

• będzie chodziło do niej chętnie, wyczekując kolejnego dnia?
• z radością opowie o tym, jak spędziło czas?
• będzie z uśmiechem wspominać panie nauczycielki?

To wizja idealna – jednak poniższe wskazówki mogą do niej przybliżyć.

1. Przyjazne przedszkole oferuje dni adaptacyjne

Początki zawsze są najtrudniejsze. Nowi ludzie, nowe przestrzenie, inny rytm dnia. Istotne jest, aby dziecko czuło się w przedszkolu bezpiecznie – tylko wtedy ma szansę na harmonijny rozwój.

Dlatego tak ważna jest adaptacja. Jedne placówki oferują klasyczne zajęcia adaptacyjne,  inne zaś, jak np. przedszkola Montessori, kładą nacisk na metodę małych kroków, których stosowanie ma oczywiście na uwadze przede wszystkim dobro dziecka. Co to oznacza w praktyce? Dzieci początkowo przychodzą na 2 godziny. Proces adaptacji średnio trwa 6-8 tygodni, w tym czasie stopniowo, w zależności od dziecka, czas ten jest wydłużany do pełnowymiarowego pobytu.

Bardzo istotne jest, aby zajęcia adaptacyjne odbywały się w formie interesujących i angażujących dzieci aktywności – takich, jak np. zajęcia muzyczne, plastyczne czy ruchowe. Pomaga to dzieciom także w budowaniu pierwszych relacji z nauczycielem. Tu przedszkolaki już na wejściu mogą wyzwolić swoją naturalną ekspresję, usprawnić „małą motorykę” i kształtować świadomość swojego ciała. A wszystko to w pozytywnej, dającej dużo uśmiechu i zadowolenia atmosferze.

Rodzice podczas takich zajęć szybko zauważą, czy nauczyciele lubią pracować z dziećmi i wykonują swoje zadania profesjonalnie. Sprawdzą też, czy wychowawcy są dobrymi obserwatorami dzieci i potrafią pomagać im w przezwyciężaniu ich trudności emocjonalnych, które na tym etapie są całkowicie naturalne.

2. Dobre przedszkole dba o przestrzeń, która jest dla Twojego dziecka drugim domem

Dzieci w wieku przedszkolnym powinny przebywać w spokojnym otoczeniu. To jedna z gwarancji odpowiedniego rozwoju młodych ludzi. Spory nacisk kładzie się na to w edukacji Montessori, gdzie przestrzenie do nauki są estetyczne i zachęcają do spędzania w nich czasu. Angażują wszystkie pięć zmysłów – np. poprzez przyjemne obrazy czy materiały sensoryczne. W salach dzieci uczą się krok po kroku odkrywać świat i samodzielne doświadczać i eksperymentować. Meble są tak zaprojektowane, by były maksymalnie dopasowane do dzieci. Przestrzenie do nauki są elastyczne, ze stołami dla małych grup i dywanikami do pracy zamiast biurek.

Warto pamiętać, że większość oświetlenia górnego jest zbyt jasna dla potrzeb młodych uczniów. Dlatego najlepiej, gdy w przestrzeni jest dużo naturalnego oświetlenia, a lampy są używane rzadko i są dostosowane do potrzeb konkretnych czynności czy zadań. Kolory ścian powinny budzić pozytywne skojarzenia, być jednokolorowe, najlepiej w spokojnej, pastelowej tonacji. Otoczenie powinno być pozbawione zbyt wielu elementów, jaskrawych kolorów i zawieszonych na ścianach elementów. Nie sprzyja to koncentracji, dodatkowo bardzo męczy wzrok dziecka i powoduje przeciążenie układu nerwowego. Bardzo ważna jest obecność roślin. Nie tylko kojąco wpływają na dzieci, ale są też doskonałą lekcją odpowiedzialności. Dzieci codziennie doglądają swoje rośliny, pielęgnują je i widzą efekt swojej opieki nad nimi. Najmłodsi uwielbiają angażować się w tego rodzaju aktywności.

3. Przyjazne przedszkole posiada jasną rutynę dnia, która wspiera dzieci

Dzieci lubią różnorodność, ale także rutynę dnia codziennego. Potrzebują jej szczególnie te najmłodsze – po to, aby czuć się bezpiecznie. Zapytaj o nią. Powtarzalny rytm zajęć wytwarza nawyki, które bardzo ułatwiają płynne przejście i odnalezienie się w nowym środowisku, jakim jest grupa przedszkolna.

Ustalenie rutynowych czynności już na samym początku bardzo pomaga dzieciom poruszać się po planie dnia. Omówienie ich z nimi pozwala im się lepiej skoncentrować i zaangażować nową czynność. Ponieważ małe dzieci muszą wiedzieć, co za chwilę nastąpi, ważne jest, by nauczyciele przedszkolni zwracali im uwagę na przejścia między zajęciami, przypominali i uprzedzali, że zaraz nastąpi zmiana.

Zapytaj, czy dzieci mogą odpoczywać w sposób odpowiadający im potrzebom – dla jednych będzie to sen, dla innych spokojne leżenie. Kolejną istotną kwestią jest podejście przedszkola do odpieluchowania – placówka nie powinna wymagać, aby dziecko nie nosiło pieluchy. „Nic na siłę” – to ważna zasada, o której warto pamiętać.

Bardzo ważne jest też podejście przedszkola do ruchu – dowiedz się, czy jest dzieciom zapewniona codzienna dawka aktywności fizycznej. Ważne jest, by każdego dnia wychodziły na świeże powietrze, bez względu na pogodę (wyjątkiem jest tu smog oraz bardzo silny wiatr lub mróz). Sprawdź, czy przedszkole posiada ogród i plac zabaw – oraz jak często odbywa się jego konserwacja. Idealnie jest, jeśli dzieci mogą uczyć się podstaw ogrodnictwa, pielęgnując grządki z warzywami, ziołami czy kwiatami.

Warto zapytać także o posiłki – czy jedzenie jest przyrządzone ze świeżych produktów, dostosowane do indywidualnych potrzeb (np. do nietolerancji pokarmowych) i apetycznie podane. Istotne jest tu także, aby dzieci nie były zmuszane do spożywania posiłku, jeśli akurat w danej chwili nie mają na to ochoty. W przedszkolach Montessori śniadania, obiady i podwieczorki są podawane w formie szwedzkiego stołu. Dobrze jest pozwolić dziecku dokonać wyboru spośród zdrowych opcji. Wpłynie to na akceptację większej liczby pokarmów i zachęci do spróbowania nowości.

4. Dobre przedszkole widzi każde dziecko jako kreatywną jednostkę

Warto szukać miejsc, które stwarzają prawdziwie domową atmosferę – oczywiście, nie tylko w fizycznej przestrzeni, ale także w relacji nauczycieli i dzieci. Placówek przedszkolnych, gdzie w uczniach od najmłodszych lat budowana jest wiara w ich możliwości, a spontaniczność nie jest tłumiona. W końcu dzieci uwielbiają wyrażać siebie na wiele sposobów.

Sprawdź, czy dziecko będzie miało wystarczająco dużo czasu na tworzenie, odkrywanie i kreatywność. Zapytaj o zajęcia: czy są ciekawe dla dzieci, różnorodne i dostosowane do ich zainteresowań. Dowiedz się, jakie jest podejście placówki: czy nauczyciele przedszkolni są zwolennikami tzw. konwencjonalnej edukacji, czy też dają dzieciom więcej wolności wyboru, i dzieci same mogą decydować, czym będą się zajmować. Zapytaj też o rolę nauczyciela, czy stoi on na pierwszym planie i „daje zadania”, czy też jest przewodnikiem, pomocnikiem i pedagogiem w jednym, który pobudza ciekawość dzieci i obserwuje kierunki ich rozwoju, odkrywając tym samym indywidualne zainteresowania dziecka i jego talenty. Istotne jest też, aby nauczyciele mieli szkolenia, dotyczące odpowiedniej komunikacji i metod wychowawczych. Wiele placówek jest związanych z metodą Pozytywnej Dyscypliny, która wspaniale wspiera wolność w określonych granicach.

Pamiętaj, że to rozwój indywidualnych zainteresowań przyczynia się do sukcesów w życiu. Coraz więcej przedszkoli ma w swojej ofercie duży wybór zajęć artystycznych i sportowych. To idealne rozwiązanie, ponieważ oszczędza czas dzieci i rodziców na dojazdy do innych placówek, oferujących konkretne aktywności pozalekcyjne. A dzieciom zapewnia porządną dawkę wyzwalania energii twórczej i fizycznej. Coraz częściej można znaleźć przedszkola, gdzie dzieci mogą trenować piłkę nożną, sztuki walki, jogę czy pływanie. A także taniec współczesny, balet, muzykę, śpiew czy rzemiosło.

Jak pokazują powyższe argumenty – wybór przedszkola nie zawsze jest prosty i oczywisty. Grunt to zaopatrzyć się w wiedzę i zadawać w placówce odpowiednie pytania. Taka strategia na pewno się opłaci – rezultaty będą widoczne nawet w dorosłym życiu naszego dziecka.

Autor